EΘΝΙΚΟΝ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
ΤΗΛ. : 6974 243074 , E-MAIL : [email protected]
Δρ. Α. Κελεπερτζής, Ph. D, UNIVERSITY OF MANCHESTER, ENGLAND , Ph.D UNIVERSITY OF PATRAS ,GREECE
Ομότιμος Καθηγητής
Αθήνα 1/2/2021
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΕΟ ΣΕΙΣΜΟ ΤΗΣ ΒΡΙΣΑΣ 1/2/2021
Η ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ –ΒΡΙΣΑΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ 12/6/2017
Με βάση γεωλογικές –γεωχημικές μου έρευνες στην ευρύτερη περιοχή ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΥ-ΒΡΙΣΑΣ απαντούν οι κάτωθι γεωλογικοί σχηματισμοί από Νότο προς Βορρά/
1. Μικρού εύρους επιμήκη ζώνη αμμώδους ακτής και χαλαρών αλλουβιακών αποθέσεων Βατερών, διεύθυνσης ανατολή-δύση, όπου υπάρχουν εξοχικές κατοικίες και ξενοδοχειακές μονάδες.
2. Νεογενείς – Τεταρτογενείς ( λιμναία και ποταμοθαλάσσια ιζήματα) σχηματισμοί ηλικίας 2 εκατομ.ετών και νεώτεροι εντός των οποίων απαντούν απολιθώματα εκτιθεμένα στο Γεωλογικό Μουσείο Βρίσας , αποτελούμενοι από μάργες, ψαμμίτες,μαργαικοθαλάσσιους ασβεστολίθους , τοφφικά και αμμοχαλικώδη υλικά. Τμήμα του οικισμού Βρίσας είναι δομημένο πάνω στους σχηματισμούς αυτούς. Οι σχηματισμοί αυτοί υπέρκεινται υπερβασικών ,ηφαιστειακών και μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Στην περιοχή ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ και ΚΟΥΚΟΥΒΙΈΣ στη βάση των λιμναίων ιζημάτων υπάρχουν κόκκινα ιζήματα ποικίλου πάχους πλούσια σε νικέλιο. Ηφαιστειότητα έχει επίσης εκδηλωθεί και μετά την απόθεση των ανωτέρω ιζημάτων.
ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ αφορούν την ύπαρξη δύο πιθανών ρηγμάτων στην περιοχή του Αλμυροπόταμου ΒΑΤΕΡΩΝ χαρτογραφηθέντα(υπάρχει η σχετική βιβλιογραφία) από τον αείμνηστον Ε.ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Καθ. του ΑΠΘ. Το ένα ρήγμα απαντά κατά μήκος του Αλμυροποτάμου με διεύθυνση Βορράς –Νότος περίπου και μεγάλου μήκους και το άλλο στην περιοχή Προφήτης Ηλίας . Ο νέος σεισμός πιθανόν να προήλθε από την ενεργοποίηση των δύο αυτών ρηγμάτων και συνδέεται με τον σεισμό του Ιουνίου 2017.
3.Μικρής έκτασης αλλουβιακές αποθέσεις από προιόντα εξαλλοίωσης ηφαιστειακών και υπερβασικών πετρωμάτων . Μέρος του οικισμού είναι δομημένο πάνω στις αποθέσεις αυτές οι οποίες αποτελούνται από έδαφος με επικρατούντα αργιλικά ορυκτά μοντμοριλλονίτη και καολινίτη .
4. Βόρεια της 3 και σε απόσταση περίπου 2 χιλ. από τη Βρίσα απαντούν ορεινοί όγκοι από ηφαιστειακά ( ignimbrites –δακίτες) και υπερβασικά πετρώματα (δουνίτες και περιδοτίτες) ηλικιίας Πλειοκαινικής και Ιουρασικής αντίστοιχα. Τα πετρώματα αυτά μαζί με μικρή εμφάνιση μεταμορφωμένων πετρωμάτων του Αγίου Φωκά ,ηλικίας Παλαιοζωικής αποτελούν ένα συμπαγή γεωλογικό φραγμό (barrier) μεταξύ Βρίσας και Πολιχνίτου. Θερμοπηγές εκδηλώνονται εντός των ηφαιστειακών πετρωμάτων.
Η διαφορετικότητα της ορυκτολογίας ,γεωχημείας, της τεκτονικής ,της συνοχής των κόκκων, της εξαλλοίωσης αντανακλά διαφορετικότητα γεωτεχνικών συνθηκών και συμπεριφοράς σε σεισμούς .
Με βάση τα ανωτέρω ,το βάθος του επικέντρου του σεισμού και την απόσταση της Βρίσας από το επίκεντρο επιχειρείται μία ερμηνεία της μεγάλης καταστροφής .
Η κοινότητα της Βρίσας υπέστη τις μεγαλύτερες καταστροφές λόγω της σχετικής χαλαρότητας των γεωλογικών σχηματισμών 2 και 3 , πάνω στους οποίους είναι δομημένη, της γειτονίας προς το επίκεντρο ,δεχθείσα τη μεγαλύτερη ένταση των εγκάρσιων και οριζόντιων κυμάτων και το μικρό βάθος του επικέντρου.. Οι κατασκευές στα Βατερά δεν επηρεάσθηκαν ιδιαίτερα λόγω εφαρμογής της αντισεισμικής νομοθεσίας.
Αντίθετα οι γεωλογικοί σχηματισμοί 4 βόρεια της Βρίσας σχηματίζοντας γεωμορφολογικά ένα γεωλογικό φραγμό και λόγω της συμπαγούς δομής συνέβαλαν στην απορρόφηση σημαντικής ενέργειας και προστάτευσαν τον Πολιχνίτο, Λισβόρι και Βασιλικά από επικίνδυνες καταστροφές.
Επιπροσθέτως τα σπίτια , τα σχολεία στον Πολιχνίτο είναι κτισμένα πάνω στα πετρώματα 4 (ηφαιστειακά ) τα οποία είναι συμπαγή με μικρές διαρρήξεις και χωρίς εξαλλοιώσεις .
